Xác định chưa đúng, chưa đủ giá trị doanh nghiệp tại thời điểm cổ phần hóa

Công ty TNHH MTV Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước trực thuộc UBND tỉnh.

Tiền thân là Xí nghiệp Bến xe Quảng Ninh trực thuộc Sở Giao thông Vận tải Quảng Ninh, chuyển đổi thành Công ty Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh; tháng 5/2010 chuyển đổi thành Công ty TNHH MTV Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh.

Tháng 12/2016, công ty chính thức chuyển sang Công ty Cổ phần Bến xe Quảng Ninh. Vốn điều lệ hơn 26 tỷ đồng (Nhà nước nắm giữ 34,12% cổ phần; người lao động trong công ty nắm giữ 14,9% cổ phần; cổ đông khác nắm giữ 50,98% cổ phần).

Kết luận thanh tra cho biết, việc cổ phần hóa Công ty TNHH MTV Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh được công ty, đơn vị tư vấn và cơ quan chức năng thực hiện các bước cơ bản theo quy định.

Việc lập danh mục tài sản, số liệu để xác định giá trị doanh nghiệp cơ bản phù hợp với số liệu trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán bởi kiểm toán độc lập và số dư các tài khoản trên sổ kế toán; áp dụng phương pháp đánh giá tài sản phù hợp với quy định.

Thực hiện chính sách đối với người lao động dôi dư khi cổ phần hóa theo đúng quy định; quyết toán đầy đủ tiền bán cổ phần, tiền cấp bổ sung từ Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp để giải quyết chính sách đối với người lao động dôi dư khi thực hiện cổ phần hóa; tiếp tục bố trí việc làm, giữ thu nhập cho người lao động còn lại.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cổ phần hóa, Công ty TNHH MTV Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, vi phạm.

Về xác định giá trị doanh nghiệp và phần vốn Nhà nước khi cổ phần hóa, tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp đã kiểm kê, thống kê thiếu một số tài sản; đánh giá chưa đúng hiện trạng, tính chưa đúng, chưa đủ theo quy định đối với một số tài sản là nhà, công trình.

Cụ thể, thống kê, kiểm kê thiếu; đánh giá chưa đúng hiện trạng, tính chưa đúng theo quy định đối với các bến xe: Móng Cái, Đông Triều, Uông Bí, Quảng Yên, Mông Dương.

Đồng thời, uớc tính các công việc phần hoàn thiện đối với nhà là 5% giá trị phần hoàn thiện như: Hệ thống cấp điện, cấp thoát nước trong nhà, các loại cửa, chống nóng mới... là không có cơ sở theo quy định (phải tính theo khối lượng thực tế); tính thiếu chi phí khác (chi phí quản lý dự án, tư vấn đầu tư xây dựng…).

“Việc xác định chưa đúng, chưa đủ giá trị doanh nghiệp tại thời điểm cổ phần hóa đã ảnh hưởng đến việc xác định vốn điều lệ, số lượng cổ phần của công ty cổ phần, số lượng cổ phần thuộc sở hữu của Nhà nước và các cổ đông theo tỷ lệ tại phương án cổ phần hóa được duyệt” - kết luận thanh tra chỉ rõ.

Ngoài ra, công ty cổ phần hóa đã phân phối lợi nhuận năm 2014 và năm 2015 (trong đó có việc trích lập quỹ khen thưởng, phúc lợi từ quỹ đầu tư phát triển) khi chưa có ý kiến chấp thuận của UBND tỉnh, chưa đúng theo quy định.

Theo Thanh tra tỉnh Quảng Ninh, nguyên nhân chủ quan của những tồn tại, hạn chế, vi phạm trên là do, công ty cổ phần hóa không thực hiện lưu trữ hồ sơ quyết toán dự án hoàn thành của các tài sản cố định là nhà, công trình theo đúng quy định; công ty tư vấn cổ phần hóa kiểm kê, thống kê thiếu, tính thiếu, tính chưa đúng quy định giá trị tài sản là một số công trình, hạng mục công trình xây dựng.

Công ty cổ phần hóa chưa tuân thủ trình tự, thủ tục trong phân phối lợi nhuận và hạch toán kế toán khi phân phối lợi nhuận. Ban Chỉ đạo đổi mới doanh nghiệp của tỉnh thiếu chặt chẽ trong công tác rà soát, thẩm tra hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp.

Đồng thời chỉ rõ, trách nhiệm thuộc về Công ty TNHH MTV Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh; Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam; tổ giúp việc cổ phần và Ban Chỉ đạo đổi mới doanh nghiệp của tỉnh.

Qua đó, yêu cầu Ban Chỉ đạo đổi mới doanh nghiệp của tỉnh và tổ giúp việc cổ phần hóa tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân (bao gồm cả các cá nhân thuộc Công ty TNHH MTV Bến xe - Bến tàu Quảng Ninh) có liên quan đối với các nội dung tồn tại, vi phạm đã nêu.