Đề xuất quy định mới về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng

Trong đó, Bộ Nội vụ đề xuất nhiều quy định mới về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

Theo Bộ Nội vụ, sau gần 10 năm thực hiện, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, cần nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Bộ Nội vụ đề xuất quy định Chính phủ có trách nhiệm trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định các nội dung theo quy định của Hiến pháp và những vấn đề cơ bản, quan trọng thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định tại Luật Tổ chức Quốc hội.

Việc xác định nguyên tắc này là cần thiết, bảo đảm tính gắn kết giữa Luật Tổ chức Chính phủ với Luật Tổ chức Quốc hội, bảo đảm kiểm soát quyền lực giữa cơ quan thực hiện quyền hành pháp với các cơ quan thực hiện quyền lập pháp, quyền tư pháp.

Xác định rõ trách nhiệm của Chính phủ gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực, bảo đảm Chính phủ thực hiện đúng thẩm quyền theo quy định của Hiến pháp và khắc phục tình trạng chồng lấn giữa lập pháp và hành pháp.

Dự thảo cũng quy định Chính phủ có trách nhiệm với các cơ quan thực hiện quyền tư pháp theo nhiệm vụ, quyền hạn được giao tại Luật Tổ chức Toà án nhân dân (TAND), Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) và các luật liên quan.

Điều này nhằm bảo đảm kiểm soát quyền lực giữa cơ quan thực hiện quyền hành pháp với cơ quan thực hiện quyền tư pháp theo yêu cầu tại Nghị quyết số 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam trong giai đoạn mới.

Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và cơ quan của Chính phủ tại văn bản quy phạm pháp luật phải phù hợp với luật này, bảo đảm quyền lực nhà nước được kiểm soát hiệu quả, khắc phục lợi ích nhóm, cục bộ.

Ngoài ra, để tăng cường kiểm soát của Chính phủ đối với nền hành chính quốc gia và việc thực hiện quyền lập pháp, dự thảo bổ sung một số nhiệm vụ của Chính phủ.

Chính phủ báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về đình chỉ thi hành luật, pháp luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong trường hợp cần thiết (liên quan đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, lợi ích Nhà nước và người dân…); bảo lưu ý kiến đối với các vấn đề còn ý kiến khác nhau trong các kết luận giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Dự thảo luật cũng hoàn thiện các nội dung mang tính nguyên tắc về phân định thẩm quyền giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

Làm rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ theo các nhóm: Các nội dung trình Quốc hội; các nội dung trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội; các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ theo Hiến pháp 2013; các nội dung Chính phủ sẽ thực hiện theo chức năng của cơ quan hành chính nhà nước cao nhất, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan chấp hành của Quốc hội.

Chính phủ sẽ quyết định các chính sách phát triển ngành, vùng, địa phương (trừ những chính sách thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội và những nội dung đã phân quyền đối với địa phương).

"Điều này sẽ đảm bảo Chính phủ thống nhất quản lý mọi mặt đời sống xã hội, trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và những vấn đề đã phân quyền cho chính quyền địa phương theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật chuyên ngành" - Bộ Nội vụ nhận định.