Đầu tư dự án nông thôn mới kiểu mẫu, lợi chưa thấy hại đã tới

Phóng viên Báo Thanh tra có buổi làm việc với ông Lê Đăng Thành - Chủ tịch UBND xã Thiên Hương và cán bộ địa chính xã, được biết: Căn cứ Quyết định số 4410/QĐ- UBND ngày 22/5/2023 của UBND huyện Thủy Nguyên về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu xã Thiên Hương, được đầu tư 145 tỷ đồng, ngày 31/8/2023, Sở Tài Nguyên và Môi trường (TN&MT) phê duyệt mảnh trích đo địa chính bản vẽ quy hoạch đường NTM kiểu mẫu, đoạn từ trạm y tế đi thôn 8, xã Thiên Hương.

Theo Thông báo số 348/TB-BQLDA ngày 22/9/2023 của UBND huyện Thủy Nguyên, thông báo khởi công dự án đầu tư xây dựng NTM kiểu mẫu xã Thiên Hương. Hạng mục: Thi công xây dựng các công trình giao thông khởi công ngày 28/9/2023, dự kiến hoàn thành 23/7/2024.

Căn cứ theo kế hoạch đã được phê duyệt, UBND xã đã ra thông báo họp dân có đất nằm trong các tuyến đường có đường chỉ giới quy hoạch đường giao thông NTM kiểu mẫu. Phát thanh tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh của xã vận động người dân hiến đất, kiểm kê tài sản, lập phương án chi trả, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng và bàn giao đất cho nhà thầu thi công thực hiện dự án.

Do phần đất nằm trong chỉ giới quy hoạch đường NTM kiểu mẫu đã được Sở TN&MT phê duyệt, nên nhà bà Hương phải hiến 22,4m² mới được ký xác nhận chia tách thửa đất của bố mẹ để lại.

Vì gia đình không đồng ý nên UBND xã không thể ký hồ sơ chia tách thửa đất nhà bà Hương. Đây là nguyên nhân chính mà nhà bà Hương không làm được các thủ tục chia tách thửa đất của bố mẹ để lại.

Theo đơn bà Hương trình bày, ngày 8/8/2023, bà ra làm thủ tục thừa kế và chia tách thửa thì lúc đó bản vẽ chưa được phê duyệt, bố mẹ bà đã mất, anh em bà chưa đứng tên thửa đất nên không có quyền ký hiến tặng đất cho dự án được. Vậy ai là người đã ký hiến tặng phần đất của bố mẹ bà để làm cơ sở lập quy hoạch và dự toán xây dựng?

Qua gặp gỡ trao đổi với những hộ dân nằm trong chỉ giới quy hoạch đường NTM kiểu mẫu, đoạn từ trạm y tế đến thôn 8, khu vực nhà bà Hương, phóng viên được biết, nhiều hộ dân ở đây không đồng ý hiến tặng đất, như hộ nhà bà Hằng là gia đình chính sách có 432m² đất, muốn chia tách thửa đất cho 2 con. Cuối tháng 5/2023, gia đình bà cũng đến UBND xã làm thủ tục, được cán bộ xã nói phải hiến hơn 70m² mới được tách thửa đất, do gia đình không chịu hiến nên đến nay vẫn chưa được làm các thủ tục chia tách thửa đất.

Các hộ bà Dung, bà Chanh, bà Thơ đều không đồng ý hiến đất để làm đường NTM kiểu mẫu, với lý do là năm 2017, các hộ đã hiến đất làm đường rồi và tuyến đường này hiện tại vẫn còn rất tốt. Do UBND xã không ưu tiên lấy đất công ích, đất nông nghiệp để thực hiện dự án làm đường mà lại lấy vào đất thổ cư của các hộ dân để làm đường, gây thiệt hại cho các hộ dân và gây thất thoát, lãng phí tiền hỗ trợ đền bù từ ngân sách Nhà nước khi đầu tư xây dựng đường NTM kiểu mẫu tại tuyến đường này.

Trao đổi thêm với lãnh đạo thôn, phóng viên được biết tuyến đường ngõ xóm 8, từ đoạn trạm y tế đến thôn 8, đã được đầu tư xây dựng theo chương trình dự án NTM giai đoạn từ tháng 4/2015, TP hỗ trợ 100% xi măng và 50% giá trị cát đá, người dân hiến đất và đóng góp tiền để xây dựng tuyến đường NTM này, do thiếu kinh phí đóng góp xây dựng và người dân chưa thống nhất được phần đất hiến nên bị dừng lại.

Đến ngày 15/4/2016, UBND huyện Thủy Nguyên có Công văn số 322/UBND-NNPTNT bổ sung kế hoạch xây dựng NTM, yêu cầu tiếp tục xây dựng tuyến đường này với tiêu chí TP hỗ trợ 100% xi măng, người dân đóng góp tiền mua cát đá, lắp đặt hệ thống chiếu sáng, hệ thống thoát nước, trồng cây xanh, chi trả nhân công và hiến đất xây dựng làm đường. Quá trình này được thực hiện từ tháng 11/2016 đến tháng 12/2017 mới hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng đến nay tuyến đường mới được 6 năm.

Theo Thông tư số 37/2018/TT-BGTVT ngày 7/6/2018, Thông tư số 41/2021/TT-BGTVT ngày 31/12/ 2021 sửa đổi một số điều của Thông tư 37 của Bộ Giao thông Vận tải, quy định về quản lý, vận hành, khai thác và bảo trì các công trình đường bộ, tại Phụ lục III quy định thì thời hạn sửa chữa, bảo trì định kỳ kết cấu mặt đường đối với đường có kết cấu bề mặt là bê tông xi măng là 8 năm.

Theo Thông tư số 35/2002/TT-BTC ngày 16/6/2022 của Bộ Tài chính, quy định chế độ quản lý, tính hao mòn tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ tài sản cố định, tại Phụ lục 1, mục 14 quy định thời gian tính giá trị khấu hao hạng mục các công trình giao thông thì hạng mục tuyến đường bê tông này có thời gian khấu hao là 10 năm.

Nhiều người dân trong thôn cho rằng, nếu chiểu theo quy định trên, tuyến đường này không đủ điều kiện để nâng cấp sửa chữa và đầu tư mới. Vậy việc UBND xã Thiên Hương lựa chọn đầu tư mở rộng tuyến đường ngõ xóm từ trạm y tế đi thôn 8, xã Thiên Hương để làm liệu có phù hợp với Nghị quyết 02/2023 của HĐND TP và có phù hợp với các thông tư hướng dẫn của các bộ, ngành hay không?

Từ tháng 10/2023, chúng tôi nhiều lần liên hệ với UBND huyện Thủy Nguyên để tìm giải đáp, nhưng đến cơ quan này vẫn không làm việc với phóng viên.

Được biết, ngày 31/8/2023, UBND huyện Thủy Nguyên đã tổ chức khởi công dự án xây dựng NTM kiểu mẫu năm 2023 tại 10 xã trên địa bàn, trong đó có xã Thiên Hương. Hiện nay, tuyến đường từ trạm y tế đến thôn 8, xã Thiên Hương đã được Sở TN&MT phê duyệt mảnh trích đo địa chính bản vẽ quy hoạch đường NTM kiểu mẫu, nhưng chưa thi công. Người dân đến xã làm thủ tục chia tách thửa đất, thừa kế cho tặng bị ảnh hưởng kéo dài bởi dự án, không được Chủ tịch UBND xã xác nhận, ảnh hưởng đến quyền lợi và cuộc sống.