Đẩy mạnh chống thất thu, gian lận về hoàn thuế

Chiếm đoạt tiền hoàn thuế 

Theo Tổng cục Thuế, hiện vẫn còn một bộ phận không nhỏ tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân thực hiện các hành vi vi phạm về hoàn thuế GTGT nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuế của ngân sách nhà nước. Ví như DN sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào để lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT. Đây chính là thủ đoạn đã được ngành thuế nhận diện và đấu tranh quyết liệt trong thời gian vừa qua. Thủ đoạn, hành vi của các đối tượng gian lận hoàn thuế chủ yếu xảy ra tại khâu trung gian (F1, F2) mua bán hàng hóa. Các DN trong khâu trung gian sau khi xuất hóa đơn cho DN F1 thì tạm dừng kinh doanh hoặc bỏ trốn, việc kê khai doanh thu và thuế giữa các DN trung gian không khớp đúng, DN bán (F2) kê khai doanh thu nhỏ nhưng DN mua (F1) kê khai khấu trừ lớn. 

Ngành thuế tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý thuế. Ảnh: HUY HÙNG

Các cơ quan thuế xác minh việc thanh toán tiền của những đối tượng này đều được thực hiện qua ngân hàng; tuy nhiên, việc thanh toán tiền hàng và rút tiền từ ngân hàng đều diễn ra trong cùng 1 ngày với cùng tên một người rút tiền. Bên cạnh đó, còn có tình trạng DN hoàn thuế GTGT sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (mua của các DN không có hoạt động sản xuất, kinh doanh) hoặc sử dụng hóa đơn của các DN bỏ địa chỉ kinh doanh, thay đổi trạng thái hoạt động liên tục tại nhiều địa phương khác nhau để kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào và lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT. Có DN lập chứng từ, hồ sơ xin hoàn thuế nhưng không có hàng hóa mua vào, không có kho hàng bến bãi, không có phương tiện vận chuyển, mua hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào.  

Ngoài những nhóm vi phạm chung trong hoàn thuế GTGT, trong quá trình thanh tra, kiểm tra vi phạm về nhóm ngành hàng, lĩnh vực hàng xuất khẩu, theo Tổng cục Thuế, các DN có hàng hóa nhập khẩu là linh kiện điện tử thường nâng khống giá trị lô hàng xuất khẩu. Cụ thể, khi nhập khẩu, các DN này khai báo giá trị rất thấp, nhưng khi xuất khẩu thì khai báo giá trị rất cao so với giá nhập khẩu ban đầu và chênh lệch nhau hơn 50 lần, nguồn gốc hàng hóa không rõ ràng... DN kinh doanh mặt hàng nông sản, thu mua nguyên liệu tại các cơ sở kinh doanh trong nước rồi xuất khẩu nông sản qua các cửa khẩu biên giới sang Trung Quốc, Lào, Campuchia... Khi cơ quan thuế Việt Nam thực hiện xác minh hóa đơn với cơ quan thuế nước ngoài theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần để thu thập thông tin củng cố hồ sơ hoàn thuế thì cơ quan thuế nước ngoài trả lời không có thông tin người nộp thuế, không liên lạc được và không tìm thấy địa chỉ trụ sở của các cá nhân và DN mua hàng nhập khẩu cần xác minh phía bên nước ngoài...

Bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật

Ông Vũ Mạnh Cường, Cục trưởng Cục Thanh tra Kiểm tra Thuế (Tổng cục Thuế) cho biết: Việc phát hiện, tổng hợp và đánh giá những hành vi vi phạm để đưa ra các dấu hiệu vi phạm về hoàn thuế là một bước quan trọng trong công tác quản lý hoàn thuế. Từ đó tăng cường công tác quản lý chống gian lận hoàn thuế, chống thất thoát ngân sách, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các DN đang hoạt động sản xuất, kinh doanh chấp hành tốt chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Thời gian tới, Tổng cục Thuế xác định nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, chống gian lận hoàn thuế. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thuế đề ra một số giải pháp triển khai đồng bộ, quyết liệt nhằm phát hiện những trường hợp DN có dấu hiệu rủi ro và tiến hành các biện pháp nghiệp vụ để thanh tra, kiểm tra, xử lý thu hồi hoàn thuế bao gồm: Xây dựng và triển khai toàn ngành áp dụng Bộ tiêu chí và chỉ số phân loại giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT, lựa chọn DN có dấu hiệu rủi ro để xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế GTGT. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống ứng dụng hỗ trợ xác minh hóa đơn tại cơ quan thuế (cho phép cơ quan thuế thực hiện gửi và trả lời phiếu yêu cầu xác minh hóa đơn trong toàn ngành); đẩy nhanh thời gian xác minh và tập trung thông tin làm cơ sở xác minh nguồn gốc hàng hóa; hoàn thiện cơ chế, chính sách về hoàn thuế...

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT và giám sát chặt chẽ công tác quản lý hoàn thuế cũng là nhiệm vụ quan trọng khác được Tổng cục Thuế xác định, đặc biệt là đối với một số nhóm mặt hàng có rủi ro cao, qua đó thu thập thông tin, tổng hợp tình hình các đơn vị có dấu hiệu vi phạm về hoàn thuế GTGT để chỉ đạo toàn ngành kịp thời chấn chỉnh trong công tác quản lý hoàn thuế nói chung và công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế GTGT nói riêng. Tổng cục Thuế cũng tiếp tục hoàn thiện cơ chế phối hợp và tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thuế các cấp với những cơ quan, ban, ngành trong công tác chống thất thu, gian lận về hoàn thuế GTGT để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, chống gian lận hoàn thuế, chống thất thoát ngân sách nhà nước trong quản lý thuế thời gian tới. 

ANH VIỆT