Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh quyết tạo đột phá sớm trục “xương sống” mạng lưới đường sắt đô thị

Sáng ngày 17/01/2024, tại Hà Nội đã chính thức diễn ra khai mạc “Hội thảo phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh”.

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, ông Trần Sỹ Thanh - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhấn mạnh: “Thủ đô Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là hai đô thị đặc biệt, 2 đầu tàu kinh tế của cả nước, giữ vai trò trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học và an ninh quốc phòng, cũng là 2 đô thị có diện tích và dân số lớn nhất cả nước.

Cùng với xu thế phát triển, giao thông công cộng ngày càng có vai trò quan trọng, nhất là đối với các đô thị lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; Trong đó, hệ thống đường sắt đô thị được coi là trục “xương sống” của mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông. Việc đầu tư sớm, vận hành hiệu quả hệ thống đường sắt đô thị sẽ nâng cao tỷ trọng vận tải hành khách công cộng, giảm phương tiện giao thông cá nhân, từ đó đem lại hiệu quả tích cực trong phát triển kinh tế-xã hội, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ùn tắc và tai nạn giao thông,...

Ông Trần Sỹ Thanh - Chủ tịch UBND TP. Hà Nội phát biểu tại hội nghị

Thời gian vừa qua, TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã và đang dành nguồn lực để đầu tư xây dựng các dự án đường sắt đô thị. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu các giải pháp, hoàn thiện cơ chế, chính sách; tìm hiểu, học tập những kinh nghiệm, phương thức mới, “đột phá” nhằm triển khai đồng bộ và sớm hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị theo Kết luận số 49 của Bộ Chính trị, đáp ứng sự nhu cầu và mong mỏi của người dân hai thành phố".

Chủ tịch Hà Nội bày tỏ mong muốn được tiếp nhận các ý kiến đóng góp quý báu để hiến kế cho hai thành phố xây dựng hệ thống đường sắt đô thị hiện đại, đóng góp hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội.

Cùng phát biểu tại phiên khai mạc, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường dẫn Kết luận 49-KL/TW về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, trong đó có đề ra mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

“Theo đó, kết luận yêu cầu hai thành phố phải đạt mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới đô thị trong 12 năm. Đây là một thách thức to lớn và nếu tiếp tục triển khai với cách làm tương tự như trong 20 năm qua thì không thể hoàn thành được mục tiêu này” – ông Cường nói và nhấn mạnh do đó lãnh đạo 2 thành phố đều xác định sẽ phối hợp chặt chẽ, quyết liệt, tạo đột phát trong việc xây dựng đường sắt đô thị gắn với TOD; huy động nguồn lực, tái định cư, lựa chọn công nghệ…

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường phát biểu tại hội thảo

“Hai thành phố sẽ cùng sát cánh đề xuất Trung ương cho phép được thực hiện các cơ chế đặc thù, vượt trội cho việc phát triển đường sắt đô thị nói riêng và phát triển kinh tế xã hội nói chung” - Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy đánh giá cao hội thảo với quy mô lớn, các chuyên gia am hiểu sâu về lĩnh vực và tin tưởng sẽ có nhiều ý tưởng giải pháp hữu hiệu để giúp 2 thành phố phát triển thành công mạng lưới đường sắt đô thị, tổ chức đô thị…

Đối với giao thông cộng cộng vận tải khối lượng lớn, hiện nay, đường sắt đô thị vẫn lợi thế nhất. Bên cạnh đó, đường sắt đô thị còn định hình, phân bố lại dân cư, tạo nên bộ mặt mới cho đô thị, thuận lợi cho người dân, thu hút đầu tư… Đây là vấn đề khó, mới mẻ với Việt Nam. Tuy nhiên, khó không phải là không làm được, cần có các điều kiện thể chế pháp lý, công nghệ, nguồn lực.

Các đại biểu tham dự hội nghị

Sau phần khai mạc, Hội thảo đã diễn ra chuyên đề “Tổng quan phát triển đường sắt đô thị tại TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh theo mô hình TOD” gồm 02 phần: Tổng quan về TOD và Quy hoạch TOD, với 22 bài tham luận của các chuyên gia trong nước và quốc tế.

Hội thảo khoa học về Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh gồm 4 phiên: Tổng quan phát triển đường sắt đô thị TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh theo mô hình TOD; Giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để phát triển đường sắt đô thị và khu vực TOD; Huy động nguồn lực từ đất đai; Quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật – công nghệ và quản lý dự án đường sắt đô thị.