Tăng tốc chuyển đổi số trong khu vực công: Bắt đầu từ đào tạo công chức

Nghị định 171/2025/NĐ-CP tạo hành lang pháp lý để đổi mới tư duy, cách thức tổ chức thực hiện trong công tác đào tạo, bồi dưỡng. Ảnh minh họa: moha.gov.vn

Nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng đội ngũ công chức “vừa hồng, vừa chuyên”, chuyên nghiệp và hiện đại, Nghị định 171/2025/NĐ-CP của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng công chức đã được ban hành, trong đó, đặc biệt nhấn mạnh nguyên tắc “Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo vào đào tạo, bồi dưỡng đối với công chức”. Đây không chỉ là bước đi chiến lược mà còn là giải pháp đột phá, mở ra kỷ nguyên mới cho công tác phát triển nguồn nhân lực công.

Yêu cầu cấp thiết từ tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước

Lịch sử cách mạng Việt Nam đã chứng minh, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng công tác đào tạo, phát triển các thế hệ cán bộ có đức, có tài để phục vụ Nhân dân và Tổ quốc. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc” và “huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”.

Quan điểm này tiếp tục được khẳng định tại Đại hội XIII của Đảng, với mục tiêu “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”. Để dân tộc Việt Nam có thể "vươn mình, sánh vai với các nước tiên tiến trên thế giới", cần có một nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp đóng vai trò cốt lõi.

Trong bối cảnh kỷ nguyên mới, đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cấp chiến lược, cần được trang bị hệ thống kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng nghề nghiệp thành thạo, cùng với kinh nghiệm thực tiễn phong phú. Nghị định 171/2025/NĐ-CP, được ban hành vào ngày 30/6/2025, đã cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược này bằng việc đặt ra những nguyên tắc quan trọng trong đào tạo, bồi dưỡng công chức, trong đó có nguyên tắc cốt lõi về việc tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ và trí tuệ nhân tạo.

Đổi mới phương pháp và nâng cao chất lượng đào tạo trên nền tảng số

Sự ra đời của Nghị định 171/2025/NĐ-CP đã tạo hành lang pháp lý để đổi mới tư duy, cách thức tổ chức thực hiện và triển khai các biện pháp cụ thể trong công tác đào tạo, bồi dưỡng. Nghị định mới không chỉ quy định về phương pháp, mà còn đi sâu vào nội dung đào tạo và bồi dưỡng để đảm bảo công chức được trang bị những kiến thức và kỹ năng phù hợp với kỷ nguyên số.

Đối với đào tạo sau đại học, Nghị định yêu cầu phải "tiên tiến đào tạo các lĩnh vực: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kỹ năng số, công nghệ số". Điều này cho thấy sự tập trung vào việc đào tạo những công chức có trình độ chuyên sâu, đủ khả năng nắm bắt và ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ mới nhất vào công việc. Đây là một định hướng quan trọng để xây dựng đội ngũ chuyên gia, cán bộ lãnh đạo có tầm nhìn và năng lực dẫn dắt quá trình chuyển đổi số trong các cơ quan Nhà nước.

Tương tự, các chương trình bồi dưỡng cũng được quy định rõ ràng về nội dung. Nghị định 171/2025/NĐ-CP chỉ rõ một trong các kiến thức bồi dưỡng là "Kiến thức khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kỹ năng số, công nghệ số". Điều này có nghĩa là, dù bồi dưỡng định kỳ hay theo yêu cầu vị trí việc làm, công chức đều phải được cập nhật và nâng cao hiểu biết về các lĩnh vực này. Việc này đảm bảo rằng toàn bộ đội ngũ công chức, từ cấp lãnh đạo đến chuyên viên, đều có một nền tảng kiến thức số vững chắc.

Minh chứng cho sự chủ động trong việc ứng dụng công nghệ, các nhà trường quân đội đã và đang đi tiên phong.

Trung tướng, GS,TS Lê Minh Thái, Giám đốc Học viện Kỹ thuật Quân sự (KTQS), nhấn mạnh rằng AI đang trở thành một công cụ đột phá, góp phần thay đổi căn bản cách thức dạy và học. Học viện KTQS đã triển khai đào tạo chuyên ngành phân tích dữ liệu từ năm 2019 và chuyên ngành AI từ năm 2024. Học viện KTQS xác định AI là hướng phát triển trọng tâm, với định hướng dài hạn trên cả ba lĩnh vực: Giảng dạy, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ phục vụ quốc phòng, hướng tới trở thành trung tâm hàng đầu về đào tạo và ứng dụng AI trong lĩnh vực quốc phòng. Đây là ví dụ điển hình cho thấy việc ứng dụng AI và chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà đã được đưa vào thực tiễn đào tạo một cách sâu rộng.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng gián tiếp thúc đẩy việc tăng cường đầu tư, nâng cao chất lượng cơ sở vật chất kỹ thuật của các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, đảm bảo điều kiện dạy học chất lượng cao và khả năng áp dụng phương pháp dạy học tích cực. Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên với chuyên môn, kỹ năng phù hợp và kinh nghiệm thực tiễn cũng là nhiệm vụ then chốt để đáp ứng yêu cầu của nền tảng đào tạo số.

Mở rộng hợp tác quốc tế trong kỷ nguyên mới

Tầm nhìn về một đội ngũ công chức hiện đại không thể tách rời khỏi việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế. Nghị định 171/2025/NĐ-CP quy định về việc bồi dưỡng công chức ở nước ngoài cũng đặc biệt chú trọng đến các lĩnh vực liên quan đến công nghệ và chuyển đổi số.

Cụ thể, Điều 27 nêu rõ, việc cử công chức đi bồi dưỡng ở nước ngoài phải đáp ứng yêu cầu rằng "các quốc gia có nền hành chính hiện đại, quản trị công hiện đại, có thế mạnh, kinh nghiệm quản lý về các lĩnh vực chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, hội nhập quốc tế và các lĩnh vực khác cần học tập, nghiên cứu, có thể áp dụng ở Việt Nam". Điều này cho thấy rõ ràng mong muốn của Chính phủ trong việc cử công chức ra nước ngoài không chỉ để học hỏi những kiến thức chung mà còn để tiếp cận trực tiếp với những mô hình quản trị công hiện đại, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Việc ban hành Nghị định 171/2025/NĐ-CP đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc và định hướng rõ ràng cho công cuộc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số trong đào tạo công chức. Đây là một nhiệm vụ cấp thiết, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực và bản lĩnh để đưa đất nước Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào kỷ nguyên mới, hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia phát triển vào giữa thế kỷ XXI.