Thiếu chính sách hấp dẫn, bác sĩ chưa mặn mà với tuyến cơ sở

Ngày 2.12, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) cho biết, dự thảo Nghị quyết mới đã đưa ra nhiều cơ chế và chính sách quan trọng nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, giải quyết những khó khăn kéo dài trong ngành y tế, qua đó đáp ứng kỳ vọng của nhân dân.

Một trong những nội dung được chú ý là việc mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân. Theo dự thảo, từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí tối thiểu một lần mỗi năm, tùy theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên cụ thể.

Đại biểu nhấn mạnh quy định cần thật rõ ràng để bảo đảm tính khả thi, bởi người dân hiện đang kỳ vọng rất lớn vào việc được khám sức khỏe định kỳ hằng năm. Tuy nhiên, để chính sách đi vào thực tế, hệ thống y tế cơ sở phải được chuẩn bị kỹ lưỡng.

Hiện nay, mạng lưới y tế cơ sở còn nhiều khó khăn như cơ sở vật chất thiếu và yếu, thiết bị lạc hậu, hệ thống công nghệ thông tin chưa đáp ứng yêu cầu; đặc biệt là tình trạng thiếu hụt bác sĩ và nhân lực y tế có chuyên môn, nhất là tại vùng sâu, vùng xa.

Đại biểu dẫn chứng từ các chuyến khảo sát cho thấy nhiều trạm y tế xã, phường thiếu bác sĩ, cơ sở vật chất không đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ban đầu. Nhiều thiết bị đã quá cũ, chỉ mang tính hình thức để đủ tiêu chí nhưng không thể sử dụng, không có bác sĩ vận hành, dẫn đến lãng phí.

Từ những phân tích trên, vị đại biểu này đề nghị giao Chính phủ tiếp tục ban hành định mức chi, cơ chế phù hợp và có lộ trình thực hiện ưu tiên đầu tư về con người, cơ sở vật chất ở những nơi điều kiện khó khăn.

Phải có được cơ chế phù hợp để thực hiện đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhân lực là y, bác sĩ người địa phương, nhất là những người đã gắn bó làm việc lâu năm. Đây là những người đã bám bản, bám làng, xác định sẽ gắn bó lâu dài với nhân dân.

“Có như vậy mới có thể xây dựng và giữ chân được đội ngũ y, bác sĩ ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu công tác khám, chữa bệnh ở xã, phường nơi gần dân nhất, tạo điều kiện thuận lợi, sự yên tâm của người dân” - vị đại biểu này nhấn mạnh.

Còn về chế độ, chính sách tiền lương và phụ cấp cho nhân viên y tế, vị đại biểu này đề nghị Dự thảo Nghị quyết nghiên cứu có chính sách đột phá, đặc thù để thực hiện đào tạo, bồi dưỡng, thu hút bác sĩ về công tác tại vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

Thực tế thời gian qua cho thấy, nhiều trạm y tế xã ở các vùng đặc biệt khó khăn không có bác sĩ cơ hữu hoặc chỉ có một bác sĩ phải kiêm nhiệm nhiều công việc.

Do cơ chế, chính sách hiện nay chưa đủ mạnh để thu hút, giữ chân bác sĩ có trình độ chuyên môn về làm việc và gắn bó lâu dài tại tuyến y tế cơ sở.

Bên cạnh đó, các y, bác sĩ ở tuyến cơ sở hạn chế về chuyên môn và thiếu kinh nghiệm thực tế; cán bộ y tế hiện nay còn tình trạng không biết vận hành hoặc không sử dụng thành thạo các thiết bị như máy siêu âm, điện tim…

Chính vì vậy, để thực hiện đột phá, trong thời gian tới cần có các chính sách thu hút nhân lực đặc thù theo vùng miền; có cơ chế đào tạo, bồi dưỡng, trong đó chú trọng phát triển đội ngũ nhân lực tại chỗ.

Đồng thời, thực hiện luân phiên cán bộ tuyến trên hỗ trợ, chuyển giao kỹ thuật cho tuyến xã; đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số để tư vấn, khám chữa bệnh từ xa.