Thượng viện bỏ phiếu dự luật nhằm chấm dứt đóng cửa chính phủ Mỹ

Sáng 10.11 (giờ Việt Nam), Thượng viện Mỹ bỏ phiếu nhằm chấm dứt cuộc tranh luận kéo dài của phe Dân chủ liên quan đến dự luật cấp ngân sách - một bước quan trọng hướng tới việc mở cửa trở lại chính phủ liên bang.

Thỏa thuận đạt được là kết quả của những cuộc thương lượng âm thầm giữa các nghị sĩ hai đảng, với vai trò nổi bật của Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Thune và nhóm nghị sĩ Dân chủ ôn hòa, trong đó có hai Thượng nghị sĩ bang New Hampshire Maggie Hassan và Jeanne Shaheen, cùng Thượng nghị sĩ độc lập Angus King từ Maine.

Theo nội dung được công bố, dự luật chi tiêu mới sẽ cấp ngân sách cho chính phủ đến tháng 1.2026, đồng thời đi kèm 3 đạo luật phân bổ ngân sách dài hạn. Thỏa thuận này còn bao gồm điều khoản khôi phục trợ cấp dinh dưỡng (SNAP) trong vòng 1 năm, và đảo ngược một phần các đợt sa thải nhân viên liên bang diễn ra trong thời gian chính phủ tê liệt.

Một điểm nhạy cảm được hai bên đặc biệt quan tâm là việc gia hạn trợ cấp theo Đạo luật chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng (ACA) - thường được gọi là “Obamacare”. Theo cam kết của Thượng nghị sĩ John Thune, Thượng viện sẽ tổ chức bỏ phiếu về vấn đề này chậm nhất vào tuần thứ hai của tháng 12.

“Chúng ta có cả nghị sĩ Dân chủ lẫn Cộng hòa sẵn sàng hợp tác để giải quyết khủng hoảng y tế chi phí cao. Và quan trọng hơn, chúng ta có một Tổng thống sẵn lòng ngồi lại bàn đàm phán” - ông Thune phát biểu trước khi cuộc bỏ phiếu bắt đầu.

Nếu được Thượng viện thông qua, gói ngân sách này sẽ chuyển sang Hạ viện để phê chuẩn, trước khi trình lên Tổng thống Donald Trump ký ban hành. Quá trình này có thể kéo dài vài ngày, nhưng giới quan sát nhận định khả năng Quốc hội Mỹ tái mở cửa chính phủ trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn (27.11) là rất cao.

Đợt đóng cửa chính phủ kéo dài 40 ngày đã gây thiệt hại nghiêm trọng: Hàng trăm nghìn công chức bị tạm nghỉ không lương, nhiều chương trình hỗ trợ thực phẩm bị gián đoạn, vườn quốc gia và hệ thống sân bay hoạt động cầm chừng.

Tình trạng thiếu nhân sự trong kiểm soát không lưu đã đe dọa tê liệt hệ thống vận tải hàng không đúng vào mùa du lịch đông đúc nhất trong năm.

Ngay cả Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett cũng cảnh báo rằng nếu tình trạng đóng cửa kéo dài thêm, tăng trưởng GDP quý IV có thể chuyển sang âm, đặc biệt nếu hoạt động hàng không không được khôi phục trước kỳ nghỉ lễ.

Dù Lãnh đạo phe Dân chủ Thượng viện Chuck Schumer tuyên bố sẽ bỏ phiếu chống nhưng ít nhất 8 nghị sĩ Dân chủ khác dự kiến ủng hộ, đủ để dự luật vượt qua Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát.

Việc đạt được thỏa thuận lần này không chỉ giúp hàng triệu người Mỹ thoát khỏi tình trạng bấp bênh, mà còn phản ánh nỗ lực nối lại hợp tác lưỡng đảng trong bối cảnh nước Mỹ đang đối mặt nhiều thách thức - từ chi phí y tế leo thang đến nguy cơ suy giảm tăng trưởng.

Nếu dự luật được Hạ viện thông qua và Tổng thống Donald Trump ký phê chuẩn, hàng loạt cơ quan liên bang sẽ hoạt động trở lại trong vài ngày tới, đưa gần nửa triệu công chức trở lại làm việc.