Tuyên chiến với lừa đảo trên mạng xã hội

Tình hình tội phạm trên không gian mạng vẫn phức tạp

Tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng, xuất hiện ngày càng nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội mới, nhất là tội phạm trên không gian mạng.

Hiện có 3 nhóm lừa đảo chính với 24 hình thức lừa đảo đang diễn ra trên không gian mạng Việt Nam, nhắm vào các nhóm đối tượng là người cao tuổi, trẻ em, sinh viên/thanh niên, các đối tượng công nhân/người lao động, nhân viên văn phòng.

Mặc dù trong thời gian qua, các cơ quan chức năng đã có nhiều cảnh báo về việc lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội, về tội phạm công nghệ cao, nhưng trên thực tế, với những chiêu trò vô cùng tinh vi của bọn lừa đảo thì vẫn không ít người bị “sập bẫy”.

Theo báo cáo tổng kết an ninh mạng Việt Nam năm 2023 và dự báo năm 2024 của Công ty Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam, năm 2023, có khoảng 13.900 vụ tấn công an ninh mạng vào các hệ thống tại Việt Nam, tăng 9,5% so với năm trước.

Công an tỉnh Lào Cai bắt giữ hàng trăm đối tượng và thu giữ hàng nghìn tỷ đồng lừa đảo qua mạng

Qua triển khai các biện pháp nghiệp vụ nắm tình hình trên không gian mạng, Công an tỉnh Lào Cai phát hiện nhiều nhóm, tài khoản cá nhân trên mạng xã hội Facebook ở các tỉnh, thành phố thường xuyên đăng bài quảng cáo vay tiền qua tài khoản icloud trên điện thoại di động.

Quá trình xác minh, xác định đây là đường dây cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, với phương thức, thủ đoạn hoạt động mới, quy mô lớn, hoạt động ở hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng...

Đến ngày 25/9/2023, Giám đốc Công an tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo xác lập chuyên án để huy động lực lượng, phương tiện tập trung triển khai các biện pháp nghiệp vụ xác minh, điều tra làm rõ.

Qua xác minh, ban chuyên án xác định 3 nhóm đối tượng (tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh) cầm đầu, điều hành toàn bộ đường dây tội phạm và xác định hàng trăm cộng tác viên, "chân rết" thực hiện nhiệm vụ quảng cáo, tìm kiếm người vay, trong đó đã làm rõ 160 đối tượng. Khi giới thiệu vay tiền thành công, các đối tượng cộng tác viên được hưởng từ 15-20% số tiền vay.

Ngày 14/12/2023, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, Công an tỉnh Lào Cai chủ trì phối hợp với các cục nghiệp vụ Bộ Công an, công an Hà Nội, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh thành lập 5 tổ công tác, tổ chức đồng loạt khám xét 6 địa điểm, bắt giữ 41 đối tượng (trong đó có 1 đối tượng tại TP Lào Cai, 14 đối tượng tại TP Hà Nội, 22 đối tượng tại TP Đà Nẵng, 4 đối tượng tại TP Hồ Chí Minh).

Vật chứng thu giữ 42 máy tính, 65 điện thoại di động, 2 xe ô tô và nhiều công cụ, phương tiện khác; tiến hành phong tỏa 23 tài khoản ngân hàng liên quan đến hoạt động phạm tội của các đối tượng.

Qua đấu tranh bước đầu, các đối tượng đã khai nhận hành vi phạm tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Cơ quan điều tra đã làm rõ số tiền các đối tượng sử dụng để cho vay lãi nặng khoảng 400 tỷ đồng với khoảng 100.000 lượt người vay trên khắp cả nước, mức lãi suất cao nhất là 9.700 đồng/1 triệu/ngày (tương đương 349,8%/năm). Số tiền các đối tượng thu lợi bất chính khoảng 120 tỷ đồng. Công an tỉnh Lào Cai đang mở rộng xác minh, bắt giữ các đối tượng liên quan, củng cố hồ sơ để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Trung tá Trần Phi Long, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự, Công an TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai cho biết: Cuối năm 2022, Công an TP Lào Cai phối hợp với Công an tỉnh và Công an TP Hà Nội, Công an TP Hồ Chí Minh phá Chuyên án số 2708/QĐ-A05-P5, khởi tố 38 bị can về tội cho vay lãi nặng. Các đối tượng trên đã sử dụng phương thức giải ngân Funpay, là cổng thanh toán chưa được cấp phép của Công ty TNHH Funmobi Việt Nam. Tài khoản thanh toán, tức tài khoản để con nợ trả tiền vay được thay đổi nhiều lần (định kỳ khoảng 6 tháng/lần) hoặc thanh toán qua tài khoản ảo Vitrual Account của Ngân hàng Bản Việt mà app cung cấp cho mỗi khách hàng. Qua khai thác cơ sở dữ liệu, hệ thống Vndong, Hitien, Zdong, Hvay đã có 159.000 khách hàng vay tiền qua app với tổng tiền vay 1.802 tỷ đồng. Trong đó, tiền đã giải ngân là gần 660 tỷ đồng; số tiền thực tế khách hàng đã trả nợ là 830 tỷ đồng, phí phạt là gần 10 tỷ đồng. Lượng tiền mà nhóm nghi phạm chiếm hưởng là hơn 320 tỷ đồng. Qua đấu tranh, các đối tượng đã thừa nhận hành vi vi phạm pháp luật. 

Qua 2 vụ việc trên có thể thấy, thông qua môi trường mạng xã hội, các đối tượng đã thu lợi bất chính khoảng 440 tỷ đồng của hàng nghìn người trên khắp cả nước mà Công an tỉnh Lào Cai đã triệt phá thành công.

Tuy nhiên, đây chỉ là 2 trong số hàng chục vụ án mà lực lượng Công an tỉnh Lào Cai đã triệt phá trong thời gian vừa qua.

Trong lễ ra quân phát động cao điểm trấn áp tội phạm mới đây, Đại tá Cao Minh Huyền, Giám đốc Công an tỉnh yêu cầu toàn thể lực lượng công an tăng cường công tác nắm, phân tích, dự báo tình hình, kịp thời tham mưu, chỉ đạo, phối hợp giải quyết hiệu quả các vấn đề nổi lên ngay tại cơ sở, không để diễn biến phức tạp, hình thành “điểm nóng” về an ninh trật tự; tập trung đấu tranh quyết liệt, không khoan nhượng với các loại tội phạm, nhất là tội phạm hình sự nguy hiểm, xu hướng liên kết băng ổ nhóm, hoạt động “tín dụng đen”, “bảo kê”, đòi nợ thuê, tội phạm mạng xã hội... Phòng ngừa và trấn áp mạnh tội phạm sử dụng hung khí, vũ khí gây án; triệt xóa các đường dây tội phạm ma túy lớn, các tụ điểm, điểm phức tạp về ma túy; đấu tranh có hiệu quả với tội phạm tham nhũng, kinh tế, môi trường; tội phạm, vi phạm pháp luật về pháo, vũ khí, vật liệu nổ, kiên quyết không để tội phạm lộng hành, không để xảy ra các vụ trọng án, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán.

Đại tá Cao Minh Huyền yêu cầu thủ trưởng các đơn vị, công an các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh chỉ đạo đồng loạt ra quân tấn công, trấn áp mạnh mẽ các loại tội phạm và vi phạm pháp luật trên phạm vi toàn tỉnh, với quyết tâm cao nhất, lập thành tích xuất sắc ngay từ ngày đầu ra quân để tạo khí thế mạnh mẽ trong đợt cao điểm nhằm răn đe các đối tượng có ý định phạm tội, vi phạm pháp luật, bảo đảm tốt nhất an ninh trật tự, phục vụ nhân dân vui Tết, đón Xuân yên bình, hạnh phúc.

Theo kế hoạch, đợt cao điểm sẽ diễn ra từ ngày 15/12/2023 đến ngày 29/2/2024. Các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh, công an các đơn vị, địa phương huy động tối đa lực lượng, phương tiện, thiết bị kỹ thuật triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp công tác.