Mất việc ở tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng bảo hiểm xã hội

Chật vật tìm việc khi đã lớn tuổi

Tại phiên giao dịch việc làm diễn ra tại quận Ba Đình (Hà Nội) mới đây, bà Trần Hoàng Lan (56 tuổi) đến khắp các bàn tuyển dụng để cố gắng tìm một công việc phù hợp.

Bà Lan cho biết, trước đây, bà Lan làm kế toán cho một công ty tư nhân. Bà bị mất việc từ tháng 4.2024.

Bà Lan sinh năm 1968. Theo Phụ lục I lộ trình tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường gắn với tháng, năm sinh tương ứng ban hành theo Nghị định 135, bà sẽ đủ tuổi nghỉ hưu trong năm 2024.

Tuy nhiên, do tham gia bảo hiểm xã hội muộn, nên tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội của bà là 14 năm 5 tháng. Như vậy, bà chưa đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu, theo quy định hiện nay (20 năm). Bà cũng từng nghĩ đến việc đóng bảo hiểm tự nguyện cho đủ số năm đóng bảo hiểm xã hội, nhưng theo tính toán của bà, nếu đóng 5 năm bảo hiểm xã hội tự nguyện thì phải lên tới 100 triệu đồng. Số tiền lớn này bà không biết xoay xở ra sao.

“Vì vậy, tôi cố gắng tìm kiếm một công việc mới phù hợp, có đóng bảo hiểm xã hội để đóng nối bảo hiểm xã hội” – bà Lan cho biết.

Tuy nhiên, sau khi đi dạo một phòng tại phiên giao dịch việc làm, bà Lan cho biết rất khó tìm được công việc phù hợp. “Các nơi tuyển dụng chủ yếu liên quan đến máy vi tính, lại chủ yếu dành cho những người còn trẻ, không phù hợp đối với tôi” – bà Lan nói.

Sau cùng, bà tìm được một công việc phù hợp, đó là nhân viên quầy chế biến thịt cá tại một siêu thị. Vị trí công việc này được trả mức lương khởi điểm là 5,3 triệu đồng/tháng, được đóng bảo hiểm xã hội. Dù nơi làm việc hơi xa so với nhà bà, nhưng bà cho biết mình chấp nhận.

Nhân viên tuyển dụng của siêu thị trên cho biết, tại siêu thị, chỉ có duy nhất vị trí nhân viên quầy chế biến thịt cá là phù hợp với người đã lớn tuổi như bà Lan.

“Bởi đây là công việc không quá nặng nhọc. Hơn nữa, những người lớn tuổi như bà Lan thường có ưu điểm chịu khó, biết việc, thái độ làm việc nghiêm túc. Nếu nhận người mới vào làm, chúng tôi mất khoảng 1 tuần đào tạo để họ có thể làm việc" - nhân viên này nói.

Bà Lan bày tỏ sự nghiêm túc đối với vị trí công việc này. Bà đã để lại thông tin cho nhân viên tuyển dụng, nhưng cho đến ngày 21.5, bà chưa nhận được phản hồi từ phía nơi tuyển dụng.

2 cách để có lương hưu

Theo quy định hiện nay, có 2 cách để người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm tham gia bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu.

Theo Khoản 4 Điều 15 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu mà thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc còn thiếu tối đa 6 tháng thì người lao động được lựa chọn đóng một lần cho số tháng còn thiếu với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động theo mức tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội trước khi nghỉ việc vào quỹ hưu trí và tử tuất để hưởng lương hưu. Người lao động được hưởng lương hưu tại tháng đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và đã đóng đủ bảo hiểm xã hội cho số tháng còn thiếu.

Như vậy, người lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc còn thiếu tối đa 6 tháng thì được đóng 1 lần cho số tháng còn thiếu để được hưởng lương hưu.

Ngoài ra, người lao động có thể đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện một lần. Theo Điểm e Khoản 1 Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

Như vậy, nếu còn thiếu không quá 10 năm đóng bảo hiểm xã hội thì người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu được đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện 1 lần cho những tháng còn thiếu để hưởng lương hưu.