Phát triển nhà ở xã hội cho thuê để người lao động dễ tiếp cận

Trước thực trạng giá bán nhà ở xã hội (NƠXH) còn khá cao so với thu nhập của những người dân, nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đề nghị các địa phương đặc biệt chú ý phát triển loại hình NƠXH cho thuê để có thể tiếp cận được dễ dàng hơn.

Phát triển nhà ở xã hội cho thuê để người lao động dễ tiếp cận

Dự án nhà ở xã hội cho công nhân trên đường Võ Chí Công, TP Thủ Đức, TPHCM. Ảnh: Minh Quân

Cần tăng cường kiểm tra đối tượng sở hữu NƠXH

Ngày 28.10, Quốc hội thảo luận tại hội trường báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển NƠXH từ năm 2015 đến hết năm 2023. ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) nêu lên thực tế hiện nay có người sở hữu được nhà ở xã hội không phải người trong diện được thụ hưởng ưu đãi này, không phải đối tượng chính sách, không là hộ nghèo, hộ cận nghèo hay thu nhập thấp như trong quy định.

“Thậm chí có những dự án NƠXH tôi nhận thấy chưa nghiệm thu nhưng việc rao bán đã xuất hiện trên mạng xã hội. Nếu có cuộc thanh tra, kiểm tra xem người đang ở trong NƠXH, chắc rằng sẽ có những người không đúng đối tượng được ưu đãi” ĐBQH Nga cho biết.

Theo ĐBQH, thực trạng này có nhiều nguyên do như có sai phạm và sai sót trong xét duyệt hồ sơ mua NƠXH, có việc lách luật để mua đi, bán lại. Điều này đã dẫn đến hệ lụy là người có thu nhập thấp càng khó tiếp cận NƠXH hơn. Do vậy, cần có giải pháp ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm cục bộ trong thi hành luật về quản lý thị trường bất động sản về NƠXH; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán về chất lượng NƠXH; tăng cường kiểm tra đối tượng sở hữu và quy trình, thủ tục xét duyệt hồ sơ mua, thuê mua loại hình nhà ở này...

Tương tự, ĐBQH Nguyễn Văn An (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) cho rằng, để hạn chế tình trạng xét duyệt đối tượng không đúng mua NƠXH để bán sang tay, cần đẩy mạnh việc xây dựng NƠXH từ ngân sách nhà nước để cho thuê.

Tạo điều kiện thuận lợi cho Tổng LĐLĐVN tham gia phát triển NƠXH

ĐBQH Mai Văn Hải (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa) cho rằng, đối tượng cần mua NƠXH là những người không có nhiều tiền, thu nhập chỉ đủ để trang trải cuộc sống, không có tiền tích lũy để trả tiền mua nhà, thậm chí là không đủ tiền tích lũy để trả tiền lãi vay ngân hàng nếu như được vay để mua nhà.

Để người thu nhập thấp có chỗ ở, ĐBQH đề nghị cần phải tăng phân khúc nhà ở cho thuê đối với người thu nhập thấp và người có thu nhập thấp có thể thuê nhà ở này suốt đời; khi tích lũy đủ tiền, sẽ dùng tiền chuyển sang mua nhà ở thương mại và dành quỹ nhà đó cho những người khác vào thuê.

ĐBQH cũng đề nghị cần hoàn thiện cơ chế chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho Tổng LĐLĐVN tham gia phát triển NƠXH cho công nhân ở các khu công nghiệp để giải quyết nhu cầu nhà ở của công nhân lao động; chỉ đạo tháo gỡ khó khăn để các nhà đầu tư, người có thu nhập thấp, công nhân lao động được tiếp cận với vốn vay để đầu tư cũng như mua NƠXH.

“Phát triển NƠXH không thể chỉ trông chờ doanh nghiệp đầu tư mà cần phải có một quỹ dành riêng cho đầu tư phát triển NƠXH cho thuê. Do vậy, tôi đồng tình với việc phải hình thành quỹ đầu tư phát triển NƠXH lấy từ thu 20% tiền sử dụng đất NƠXH của các dự án nhà ở thương mại để hình thành cho quỹ này” - ĐBQH Mai Văn Hải đề xuất.

Theo báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội, giai đoạn 2015-2023, có khoảng 800 dự án NƠXH đã được triển khai với quy mô 567.042 căn, trong đó: 373 dự án đã hoàn thành với quy mô 193.920 căn; 129 dự án đã khởi công với quy mô 114.934 căn; 298 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 258.188 căn. Tuy nhiên, việc thực hiện Chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp (giai đoạn 2021 - 2030) chưa đạt yêu cầu, đa số địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu phát triển NƠXH...