Gửi thanh xuân rực rỡ của 70 thế hệ học sinh Trường THPT Việt Đức

Thầy giáo Bùi Hữu Ninh, mái tóc nay đã bạc trắng, nhưng không quên bất cứ dấu ấn, kỷ niệm nào trong hành trình gắn bó đặc biệt của mình với Trường THPT Việt Đức, kể từ khi còn là cậu học sinh theo học tại đây năm 1959, đến khi là giáo viên dạy Toán năm 1972, trở thành Hiệu phó nhà trường năm 1986, giữ vị trí Hiệu trưởng năm 2001, và về hưu năm 2008.

“Trường THPT Việt Đức sắp kỷ niệm 70 năm thành lập, tôi có 36 năm gắn bó ở đây với tư cách giáo viên giảng dạy và quản lý. Nếu tính cả thời đi học, tôi đã gắn bó với trường gần 40 năm. Đó cũng là một hành trình hiếm. Có lẽ, tôi thân thuộc với tất cả mọi ngóc ngách, đến cả cây cỏ ở sân trường, như hòn non bộ nằm gần cổng trường cũ cũng là do tôi thiết kế...” - thầy Bùi Hữu Ninh kể.

Thanh xuân rực rỡ của 70 thế hệ học sinh

Có câu nói nổi tiếng với đại ý, “những người mà bạn gặp năm 18 tuổi sẽ rất khó quên trong đời”. Ý nói, ngưỡng cửa tuổi 17-18 rất quan trọng, khi mỗi chúng ta phải đối diện với những sự lựa chọn mang tính quyết định trên hành trình trưởng thành.

Gần 40 năm ở Trường THPT Việt Đức, thầy Bùi Hữu Ninh đã chứng kiến những thăng trầm, những biến động thời cuộc, những thế hệ học sinh với tuổi trẻ rực rỡ theo cách khác nhau, khi sống trong thời đại lịch sử khác nhau.

Trường THPT Việt Đức thành lập ngày 3.3.1955. Khu nhà số 47 phố Lý Thường Kiệt (thời Pháp thuộc là đường Carreau) nguyên là trường Dòng mang tên Giám mục Puginier được xây dựng từ năm 1897.

“Tôi trở thành học sinh của trường Phổ thông 3 năm 1959. Những năm tháng ấy vừa giải phóng, cuộc sống khó khăn, kham khổ, nhưng tinh thần và ý chí dân tộc lại rất khí thế. Học sinh chúng tôi sáng đi học, chiều tham gia lao động tập thể. Đặc biệt dịp cuối tuần, học sinh trường tôi rất tích cực, hăng say tham gia đắp đường ở đường Thanh Niên, tham gia xây dựng công viên Thủ Lệ, hồ Bảy Mẫu... Thời đó, Hà Nội đương nhiên rất khác bây giờ. Xung quanh hồ Ha-le là những xóm làng nghèo, chúng tôi lội bùn ngập đến đầu gối, nhưng khí thế, hào hứng vô cùng” - thầy Bùi Hữu Ninh nhớ lại.

Năm 1965, Mỹ triển khai âm mưu leo thang chiến tranh, bắn phá ra miền Bắc, nhiều lớp học sinh gác bút nghiên, xung phong nhập ngũ.

“Trường Việt Đức tổ chức tiễn nhiều thế hệ học sinh ra chiến trường, chi viện cho mặt trận Quảng Trị, Khe Sanh, Đường 9... Tôi lúc ấy bé nhỏ nhất lớp. Tôi vẫn nhớ mãi, một ngày, thầy giáo gọi tôi và một vài bạn lên phòng gặp.

Thầy nói: Mỹ đánh ra miền Bắc là Mỹ đã thua chúng ta về chiến lược. Một nhiệm vụ khác cũng rất quan trọng lúc này là chuẩn bị cho thời kỳ hậu chiến. Xây dựng đất nước sau chiến tranh. Và tôi nằm trong diện đi học nước ngoài”.

Đất nước thống nhất sau 50 năm, thầy Bùi Hữu Ninh vẫn nhớ những lần tiễn bạn ra trận, vẫn rưng rưng khi nhắc lại, rất nhiều bạn bè tôi ở Trường Việt Đức đã hy sinh, nằm lại vĩnh viễn ở chiến trường.

“Lá thư gửi từ lòng đất” - là một sáng tác đặc biệt của nhạc sĩ Phan Lai Triều, cựu học sinh trường Việt Đức niên khóa 1963-1966. Ca khúc được ông sáng tác dựa trên câu chuyện có thật của Liệt sĩ Lê Văn Huỳnh - hy sinh trong trận 80 ngày đêm bảo vệ thành cổ Quảng Trị năm 1972. Lá thư gửi từ thanh xuân, từ tuổi trẻ của thế hệ học sinh, sinh viên năm ấy là sự dũng cảm, hy sinh để đất nước có được hòa bình.

Sau hòa bình là giai đoạn trường mở rộng quy mô đào tạo, nhiều lớp học chất lượng cao được hình thành. Trường trở thành điểm sáng của giáo dục Thủ đô, nuôi dưỡng nhiều thế hệ học sinh ưu tú.

Lật mở cuốn kỷ yếu của nhà trường có thể thấy thế hệ những học sinh “hùng hậu”, danh tiếng, đã góp sức xây dựng đất nước ở nhiều lĩnh vực, nhiều ngành nghề trong suốt hành trình 70 năm.

70 năm đất nước trải qua những bước ngoặt lịch sử, từ chiến tranh, hòa bình đến tái thiết, xây dựng, phát triển. Đó cũng là 70 năm, thế hệ các thầy cô Trường THPT Việt Đức góp sức xây dựng thương hiệu giáo dục danh tiếng giữa Thủ đô, đào tạo những thế hệ học sinh ưu tú - góp sức xây dựng, phát triển đất nước.

Bạn sẽ kể điều gì khi kể về ngôi trường đã học ở tuổi 18

Hồng Loan sinh năm 1993, cô nữ sinh niên học 2008 - 2011 giờ đã là một nhà báo. Với Hồng Loan, Trường Việt Đức rất đặc biệt, bởi ngoài đào tạo nền tảng kiến thức, trường có 27 câu lạc bộ - với rất nhiều chủ đề để học sinh tham gia sinh hoạt.

“Tôi tham gia câu lạc bộ bóng rổ, câu lạc bộ truyền thông. Trường đã định hướng cho tôi trở thành một nhà báo. Nhìn lại chặng đường đi qua, nhìn lại tuổi 18 đã có ở Trường THPT Việt Đức, luôn là giấc mơ tuyệt vời của tôi” - Hồng Loan nói.

Nhiều cựu học sinh khác khi được hỏi về những năm tháng ở tuổi 16-17-18 học tại Trường THPT Việt Đức, họ chỉ mỉm cười và nói: “Rất tự hào”.

Với thầy Bùi Hữu Ninh, rất lâu sau cuộc trò chuyện với phóng viên, ông vẫn cứ ngồi lặng dưới gốc cây cổ thụ phía cổng trường. Bởi với ông, THPT Việt Đức là một phần rất lớn trong cuộc đời, là tất cả sự nghiệp, là mãi mãi thương mến.

“Tôi tự hào lắm, học sinh Trường Việt Đức sau khi ra trường vẫn rất ân tình với thầy cô, nhà trường.

Mỗi cựu học sinh khi về trường, có cách riêng để bày tỏ sự tri ân với thầy cô, trường cũ. Đó cũng chính là cách các em lớn lên, trưởng thành - như chúng tôi kỳ vọng.

Nhưng tôi nhớ nhất, xúc động nhất, có lẽ vẫn là hình ảnh học sinh cũ của tôi - một người lính trở về sau chiến tranh năm 1975. Cậu ấy đeo ba lô trên vai, đi dọc ga Hàng Cỏ tìm nhà tôi. Nhà tôi lúc đó ở gần ga Hàng Cỏ. Khi gặp nhau, thầy trò tôi ôm nhau khóc. Hòa bình đến rồi, và học sinh tôi - đã có người được trở về, tiếp tục dựng xây đất nước”.